ΟΥΤΟΠΊΕΣ ΣΤΗ ΘΆΛΑΣΣΑ - ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΣΥΝΕΔΡΊΟΥ

ΟΥΤΟΠΊΕΣ ΣΤΗ ΘΆΛΑΣΣΑ - ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΣΥΝΕΔΡΊΟΥ

Η θάλασσα - όπως και η ιδέα της ίδιας της ουτοπίας - δεν προβάλλεται πολύ στις σύγχρονες κοινωνικές θεωρίες, πόσο μάλλον στη σύγχρονη πολιτική ρητορική ή στο κοινωνικό φαντασιακό. Αντίθετα, η θάλασσα φαίνεται να λαμβάνει πρόσφατα έναν αρνητικό πρωταγωνιστικό ρόλο σε πολλές από τις σύγχρονες δυστοπικές πραγματικότητες: οδυνηρές εικόνες του υγρού νεκροταφείου των προσφύγων στη Μεσόγειο, θλιβερές στατιστικές για τη φθίνουσα υδρόβια ζωή, επιπλέοντα απόβλητα και τοξική θαλάσσια ρύπανση, ή η επικείμενη απειλή της αυξανόμενης στάθμης της θάλασσας κυριαρχούν στα νέα των γειτονικών θαλάσσιων τοπίων. Από αυτή την άποψη, η θάλασσα έχει γίνει πλέον το αντικατοπτρικό σημείο σύνδεσης πολλαπλών δυστοπιών, είτε πρόκειται για δολοφονικά συνοριακά καθεστώτα ή για επικείμενες οικολογικές καταστροφές (πετρελαιοκηλίδες στον Ατλαντικό, πλαστικά νησιά στον Ειρηνικό Ωκεανό) είτε ως πεδίο παγκόσμια απειλητικών ναυτικών συγκρούσεων (Θάλασσα της Νότιας Κίνας).

Οι καλλιτέχνες και οι ακτιβιστές/ριες, αντίθετα, έχουν εδώ και καιρό ξεκινήσει να αναγνωρίζουν τη θάλασσα ως ένα σημαντικό πεδίο «ευτοπικής» αναστοχαστικότητας, χειραφέτησης και ευαισθητοποίησης. Πράγματι, πολλές ακτιβιστικές δράσεις έχουν τον τελευταίο καιρό λάβει χώρα στη θάλασσα με σκοπό να αμφισβητήσουν διάφορες μορφές αποκλεισμών και παραβιάσεων που επιβάλλονται από κράτη και τους στρατούς τους (τα πλοία της Γάζας, Refugees Welcome).

Στοχαζόμενοι/ες πάνω σε αυτά τα θέματα, ελπίζουμε επίσης να διερευνήσουμε τον συνήθως ανησυχητικό, αν όχι αμφίσημο χαρακτήρα του ουτοπισμού, πιο συγκεκριμένα, την αλληλεπίδραση μεταξύ της ουτοπίας και της δυστοπίας: είτε ως δυϊστικές, αν όχι ανταγωνιστικές, όψεις της τάξης και της αταξίας, της δημιουργίας και του χάους ή φουτουριστικών επαναστάσεων και αποκαλυπτικών εκβάσεων. Ο στόχος μας για αυτό το θερινό συνέδριο είναι να εξετάσουμε πώς οι πρακτικές και οι θεωρίες της ουτοπίας στη θάλασσα ήταν και παραμένουν θεμελιώδεις για την κατανόηση του συλλογικού παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, καθώς και πώς θα μπορούσαν σήμερα να καθοδηγήσουν τη φαντασία και την υλοποίηση της πολιτικής ως δράσης και μέσα από αυτή στην ολοένα και περισσότερο συνδεδεμένη ή παγκόσμια ρευστή ζωή.

Nikolas Kosmatopoulos